ZESPÓŁ KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W CZĘSTOBOROWICACH
Historia parafii:
Pierwsza wzmianka o istnieniu parafii pochodzi z 1325 r. Jej teren obejmował dzisiejsze parafie m.in. w_Wygnanowicach, Sobieskiej Woli, Orchowcu. Do uposażenia zaliczono 5 łanów ziemi, las, dziesięcinę, łąkę itp. Początkowo Częstoborowice należały do archidiakonatu lubelskiego, dek. Chodel, obecnie do dek. Piaski. W latach 80-tych XVI w. do pocz. XVII parafia była pozbawiona własnego duszpasterza. W poł. XVII w. sporo ucierpiała w wyniku buntów kozackich. Z kolei 30.07.1863 r. oddziały powstańcze stawiły tu silny opór wojskom rosyjskim, poległa duża liczba powstańców, a ich mogiła znajduje się na miejscowym cmentarzu grzebalnym. W życiu religijnym pewną rolę odegrały bractwa, np. od 1733 r. działające bractwo różańcowe. Przy parafii istniała szkoła, szpital dla ubogich. Teren_par. zamieszkiwała także ludność prawosławna (głównie w Popowie i Chodyłówce – na Popowie istniała cerkiew). W parafii są 2 cmentarze grzebalne: jeden stary i drugi założony 11.04.1923 r. Archiwum zawiera m.in. akta metrykalne od pocz. XVIII w., zbiór dokumentów dotyczących dziesięcin, kronikę parafii od 1887 r., protokoły wizytacji biskupich.
Kościół:
Pierwszy kościół drewniany, wspomniano pod datą 1324 r., następny, także drewniany, wybudowano w latach 20-tych XV w. Pod koniec następnego wieku był on bardzo zaniedbany, a zniszczony w II poł. XVII w.
Obecnie istniejący, murowany, wybud. w latach 1670-1678, pw. św. Ap. Piotra i Pawła z fundacji rodziny Cieszkowskich. Został jednak zniszczony przez pożar w 1785 r. Po odbudowie (przedłużono także nawę i dobudowano zakrystię) - konsekrował go 26.10.1794 r. bp Jan Lenczowski. W latach 1879-95 przedłużono prezbiterium i zakrystię, dobudowano skarbiec i-"babiniec". W_1897 r. nastąpił ponowny pożar od pioruna - restauracja od 1918 r., i później po II wojnie światowej, ostatnio w latach 1997-98 prace wewnątrz świątyni.
Obecnie istniejący, murowany, wybud. w latach 1670-1678, pw. św. Ap. Piotra i Pawła z fundacji rodziny Cieszkowskich. Został jednak zniszczony przez pożar w 1785 r. Po odbudowie (przedłużono także nawę i dobudowano zakrystię) - konsekrował go 26.10.1794 r. bp Jan Lenczowski. W latach 1879-95 przedłużono prezbiterium i zakrystię, dobudowano skarbiec i-"babiniec". W_1897 r. nastąpił ponowny pożar od pioruna - restauracja od 1918 r., i później po II wojnie światowej, ostatnio w latach 1997-98 prace wewnątrz świątyni.
Budynek jest murowany z białego kamienia, otynkowany, jednonawowy, barokowy, przy prezbiterium zakrystia i skarbiec, wejście do nawy przez kwadratową kruchtę, nad nawą wieżyczka na sygnaturkę, sufit w prezbiterium łukowy, a w nawie kasetonowy, ołtarze barokowe. W ołtarzu głównym obraz Matki Bożej uchodzący w opinii wiernych, jako dawniej należący do króla Jana III Sobieskiego.
Drugi przedstawia św. Piotra i Pawła (mal. Renata Kondradzka z Lublina, 1932 r.) Są 4 ołtarze boczne: przy tęczy po prawej - z rzeźbą Chrystusa na krzyżu (zasłaniany obrazem Przemienienia Pańskiego, XIX w.), po lewej - obraz MB Różańcowej ( mal. R. Kondradzka, 1938). Po lewej stronie nawy ołtarz z obrazem św. Mikołaja z XIX w., po prawej - św. Antoniego z XVIII w. W k-le zachowały się 2 ławki kolatorskie z XVIII w. W nawie poł. ławek pochodzi z XIX w., pozostałe wykonano w 1970 r. W zakrystii przechowuje się zabytkowe szaty i naczynia liturgiczne. Na chórze muzycznym są 8-głosowe organy.
Drugi przedstawia św. Piotra i Pawła (mal. Renata Kondradzka z Lublina, 1932 r.) Są 4 ołtarze boczne: przy tęczy po prawej - z rzeźbą Chrystusa na krzyżu (zasłaniany obrazem Przemienienia Pańskiego, XIX w.), po lewej - obraz MB Różańcowej ( mal. R. Kondradzka, 1938). Po lewej stronie nawy ołtarz z obrazem św. Mikołaja z XIX w., po prawej - św. Antoniego z XVIII w. W k-le zachowały się 2 ławki kolatorskie z XVIII w. W nawie poł. ławek pochodzi z XIX w., pozostałe wykonano w 1970 r. W zakrystii przechowuje się zabytkowe szaty i naczynia liturgiczne. Na chórze muzycznym są 8-głosowe organy.
Ogrodzenie z kapliczkami: Dawny cmentarz przykościelny otoczony murem z 4 kapliczkami. W murze furtki, dzwonnica-brama, kryte schody (w kształcie tunelu wznoszącego się ku górze - do kościoła) oraz kostnica.
Kapliczki zbudowane w wieku XVIII i XIX, wielokrotnie remontowane. Z ciosów kamiennych i cegły ceramicznej. Otynkowane. Cokoły obłożone płytami brunatnego marmuru. Daszki z blachy miedzianej. Flankowane od frontu parą narożnych filarów. Elewacja tylna gładka.
Mur z kamienia wapiennego, bramy i bramka z cegły czerwonej. Capki betonowe. Skrzydła – z kutego żelaza. Bramy słupowe – jednoprzęsłowe. Dzwonnica-brama z krytymi schodami: Wzniesiona w XVIII/XIX w. Gruntownie remontowana w 1938r i 1993r. Barokowa. Murowana z kamienia wapiennego, opoki. Wewnątrz w całości tynkowana. Stropy drewniane.
Kapliczki zbudowane w wieku XVIII i XIX, wielokrotnie remontowane. Z ciosów kamiennych i cegły ceramicznej. Otynkowane. Cokoły obłożone płytami brunatnego marmuru. Daszki z blachy miedzianej. Flankowane od frontu parą narożnych filarów. Elewacja tylna gładka.
Mur z kamienia wapiennego, bramy i bramka z cegły czerwonej. Capki betonowe. Skrzydła – z kutego żelaza. Bramy słupowe – jednoprzęsłowe. Dzwonnica-brama z krytymi schodami: Wzniesiona w XVIII/XIX w. Gruntownie remontowana w 1938r i 1993r. Barokowa. Murowana z kamienia wapiennego, opoki. Wewnątrz w całości tynkowana. Stropy drewniane.
Dzwonnica na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjna o narożach ujętych lizenami. Parter otwarty na tunel schodów półkolistą arkadą, zwieńczony trójkątnym szczytem ze sterczynami. Od wschodu brama poprzedzona jednobiegowymi, krytymi 40-stopniowymi schodami. Stopnie kamienne, stopnice dębowe Dach nad dzwonnicą czterospadowy namiotowy kryty blachą na pełnym deskowaniu. Na ścianach proste drewniane poręcze.
Wewnątrz dzwonnicy 2 stare dzwony, zakupione po II wojnie światowej - jeden z 1586 r., drugi z 1744 r. odlany przez Wittwercka z Gdańska.
Drzewostan w granicach dawnego cmentarza kościelnego: W obrębie muru ogrodzeniowego nieliczne egzemplarze starego drzewostanu – głównie lipy (patrz „POMNIKI PRZYRODY”)
Całość ZESPÓŁU KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W CZĘSTOBOROWICACH wpisana jest do rejestru zabytków województwa lubelskiego Nr A/396, dec. z 11.02.1969r.
ZDJĘCIA KOSCIOŁA NA STRONIE PARAFII https://www.czestoborowice.org/
Drzewostan w granicach dawnego cmentarza kościelnego: W obrębie muru ogrodzeniowego nieliczne egzemplarze starego drzewostanu – głównie lipy (patrz „POMNIKI PRZYRODY”)
Całość ZESPÓŁU KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W CZĘSTOBOROWICACH wpisana jest do rejestru zabytków województwa lubelskiego Nr A/396, dec. z 11.02.1969r.
ZDJĘCIA KOSCIOŁA NA STRONIE PARAFII https://www.czestoborowice.org/
